Cơ thể của mình sẽ dễ bị bệnh hay đau nhức, mệt mỏi mỗi khi thời tiết chuyển mùa. Đặc biệt là thời tiết chuyển mình sang mùa xuân, đây cũng là thời điểm mà nhiều bệnh truyền nhiễm đang phát triển; trong đó phải kể tới hội chứng viêm màng não; bao gồm cả viêm màng não do mủ và mô cầu.

Những dấu hiệu bệnh ở trẻ em

Theo thống kê về điều tra dịch bệnh mỗi năm của Viện sinh dịch tễ Trung Ương thì tỉ lệ các ca bệnh viêm màng não do mủ và mô cầu có xu hướng tăng lên vào mùa xuân. Trẻ em là đối tượng mắc bệnh chủ yếu. Có những trường đưa tới nhập viện thì đã rơi tình trạng nguy kịch; do trẻ có những biểu hiện thông thường như cảm; sốt nên gia đình chủ quan nghĩ là bệnh bình thường nên không đưa bé đi khám.

Viêm màng não mô cầu xuất hiện tất cả mọi miền trên đất nước Việt Nam, nhưng chủ yếu là ở miền Bắc; do thời tiết ở đây có mùa đông rồi chuyển sang mùa xuân; thời tiết lạnh ẩm; là nhiệt độ lý tưởng cho các vi khuẩn và virus phát triển. Ở miền Nam, bệnh ít gặp hơn, số mắc bệnh thường tăng lên vào khoảng tháng 5 tới tháng 7. Bệnh thường gặp ở trẻ em và những người trẻ tuổi sống tập trung ở ký túc xá, trường học hay những khu đông dân cư có đời sống kém vệ sinh.

Bệnh có tỉ lệ tử vong khá cao nếu không được phát hiện sớm và điều trị đúng. Bệnh lây theo đường hô hấp, trong khả năng ít hơn có thể lây nhiễm qua tiếp xúc với bàn tay, vật dụng cá nhân bị nhiễm vi khuẩn từ bệnh phẩm của bệnh nhân. Sau khi khỏi bệnh, người bệnh có miễn dịch với vi khuẩn màng não cầu đồng típ huyết thanh, tuy nhiên thời gian miễn dịch không dài, có thể 2 – 3 năm, người đó vẫn có thể tái nhiễm hoặc nhiễm một típ vi khuẩn khác.

Dấu hiệu nhận biết

Sau khi xâm nhập vào tế bào đường hô hấp trên; gây ra tình trạng viêm mũi họng; người bệnh ho; sốt cao; đau cơ; đau đầu; buồn nôn; có thể bị co giật; giảm trương lực cơ; có biểu hiện của liệt chi; mặt, tri giác giảm… Từ đường hô hấp trên vi khuẩn tiếp tục xâm nhập vào máu qua hệ bạch huyết; vào khoang não tuỷ hoặc một số cơ quan khác như khớp; màng tim… gây viêm, đau ở các cơ quan này. Tùy vị trí xâm nhập, độc lực của vi khuẩn cũng như sức đề kháng của cơ thể mà dẫn đến viêm mũi họng nhẹ tới nhiễm khuẩn huyết đơn thuần hoặc kịch phát gây tử vong. Tỷ lệ tử vong của VMNMC từ 5 – 10% số mắc, để lại nhiều di chứng nặng nề về thần kinh, thẩm mỹ.

Đối với bệnh viêm màng não mủ (Hib) thường gặp ở trẻ từ 2 – 5 tuổi. Bệnh thường xảy ra ở thể bán cấp hoặc có thể đột ngột với các triệu chứng chủ yếu như sốt trên 38oC; nôn; ngủ lịm; thóp phồng ở trẻ nhỏ hoặc cứng gáy ở trẻ lớn hơn; trẻ có thể bị kích thích vật vã; co giật từng cơn.

Tỷ lệ tử vong của Hib là từ 3 – 8% ở các nước phát triển; còn ở những nước nghèo có thể lên tới 40%. Hib lây qua đường hô hấp, vi khuẩn xâm nhập qua mũi họng. Nguồn lây bệnh chính là người bệnh và người lành mang bệnh; tỷ lệ người lành mang vi khuẩn là 80% ở trẻ em và 20% ở người lớn. Hib có thể xuất hiện quanh năm song tỷ lệ mắc cao nhất vào mùa đông xuân; đặc biệt là thời tiết ẩm ướt.

Phát hiện sớm sẽ cho kết quả điều trị tốt

Hai căn bệnh này đều đáp ứng tốt điều trị bằng kháng sinh mạnh; tuy nhiên nếu phát hiện bệnh quá muộn thì tỷ lệ tử vong sẽ cao hoặc để lại nhiều di chứng về phát triển thần kinh như bị liệt toàn thân; bại não; méo tiếng; chân tay khoèo; có những trẻ vẫn phát triển trí tuệ được; nhưng do hình dạng bất thường nên sẽ chịu nhiều thiệt thòi khi lớn lên; hạn chế sự hoà nhập cộng đồng.

Những hy vọng từ vaccin: Các biện pháp phòng bệnh quan trọng vẫn là giữ vệ sinh thân thể và mũi họng sạch sẽ; giữ vệ sinh môi trường thường xuyên thông thoáng; nhiều ánh sáng; cần duy trì vệ sinh răng miệng; hầu; họng. Khi bị viêm đường hô hấp trên có biểu hiện bệnh cần đưa bệnh nhân đến ngay các cơ sở y tế.

Đọc nhiều tin tức hơn tại: Mỹ phẩm, Spa

Nguồn: Báo Sức khỏe và đời sống

Phạm Minh Thảo